İnsanlar binlerce yıldan bu yana ışığa özel bir önem vermektedir. Geçmişten bu yana form değiştirmekle birlikte aydınlatma ürünleri kullanılmaktadır. Işığın insan hayatında önemli bir yer kaplaması, sürekli olarak yeni çözümler üretmeye sevk etmiştir.
Peki, aydınlatma nedir? Aydınlatma çeşitleri ve aydınlatma ürünleri nelerdir? Bu yazımızda bu soruların yanıtlarını vererek, iç mekânlarda ve dış mekanlarda kullanabileceğiniz aydınlatma ürünü modellerinden bahsedeceğiz.
Aydınlatma Nedir?
Aydınlatma; nesnelerin ve etrafın görülebilmesi amacıyla ışık uygulamaktır. Bu geleneksel tanım Uluslararası Aydınlatma Komisyonu’na aittir. Başka bir ifadeyle, aydınlatma işlevsel ve dekoratif bir etki yaratmak adına ışığın bilinçli kullanımıdır. Işık işlevsel açıdan etrafı görmemizi sağlar. Bununla birlikte doğru kullanıldığı zaman üzerine vurduğu cisme estetik de kazandırır.
Aydınlatma nedir sorusuna tasarımsal yani mühendislik açıdan bir cevap verilebileceği gibi aynı zamanda sanatsal yani estetik bir cevap da verilebilir. Aydınlatma açısından çeşitlerden bahsetmemiz mümkündür. Işık kaynakları çeşit bakımından üç gruba ayrılır.
Aydınlatma Çeşitleri
Aydınlatmayla ilgili olarak herkesin bildiği bazı bilgiler vardır. Bu bilgilerden biri de aydınlatma çeşitleridir. Aydınlatma çeşitleri genel olarak üç ana başlık altında incelenmektedir. Bunlar; doğal aydınlatma, yapay aydınlatma ve karma aydınlatmadır.
Doğal Aydınlatma
Doğal aydınlatma, adından da anlaşılabileceği üzere insan yapımına ve elektrik enerjisine ihtiyaç duymayan kaynaklardır. Güneş, doğal aydınlatma açısından insanlık tarihi için oldukça önemlidir. Güneş sayesinde gün ışığı yönlendirilerek cisimlerin üzerine düşer ve doğal aydınlatma sağlanır. Güneşin yanı sıra; ay ve yıldızlar da doğal ışık kaynaklarına örnek olarak verilebilir. Doğal aydınlatma enerji tasarrufu sağlayan bir yöntem olmasının yanı sıra insan sağlığı ve konfor seviyesi açısından da önemlidir. Günümüzde bu doğal aydınlatma biçimleri mühendislik faaliyetleri sonucunda elektrik ve hareket enerjisine çevrilebilmektedir.
Yapay Aydınlatma
Yapay aydınlatma, insanlar tarafından geliştirilen, ışık sağlamak amacıyla üretilen aydınlatma biçimidir. Bu biçimde genel olarak elektrik kullanılmaktadır. Oldukça konforlu olan bu aydınlatma biçiminde lambalar, ampuller ve armatürler gibi ürünler kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra mum ve gaz lambası gibi ateşin kullanıldığı yapay aydınlatma biçimlerinden de bahsedilebilir.
Karma Aydınlatma
Karma aydınlatma, görsel açıdan konfor sağlamak adına hem doğal hem de yapay ışık kaynaklarından faydalanmaktadır. Bütünleşik aydınlatma da denilen bu çeşitte gün ışığının yanı sıra özellikle iç mekânlarda lamba ve benzeri ürünlerden faydalanmak mümkündür.
Aydınlatmanın Kullanım Alanları
Aydınlatma kullanım alanlarına bağlı olarak iki ana kategoride ele alınabilmektedir. Bunlar iç aydınlatma ve dış aydınlatmadır.
İç aydınlatma; ev, ofis, depo, iş yeri gibi kapalı ortamların aydınlatılması anlamına gelir. İç mekânda genel ortamın aydınlatılmasına yönelik olarak kullanılır. İç mimarinin önemli parçalarından biri olarak ele alınmaktadır.
Dış aydınlatma ise; bahçe, yol, sokak, meydan, park gibi alanların çeşitli sistemlerle aydınlatılmasını ifade eder. Dış aydınlatma için lamlar, sokak ışıkları, işaret lambaları, aydınlatma armatürleri ve projektör kullanılabilmektedir.
Bunların yanı sıra bazı detaylı aydınlatma biçimlerinden bahsetmek de mümkündür. Fonksiyonel aydınlatma bunlardan biridir. Bu aydınlatmada yapı ve mekanların görsel ihtiyaçlarına yönelik bir uygulama seçilir. Nesnelerin renk, şekil ve ayrıntılarını hızlı ve rahat biçimde görülmesi için bu yönteme başvurulur. Bunun yanı sıra dekoratif aydınlatmadan da bahsedilebilir. Dekoratif aydınlatma cisimleri olduğu gibi, işlevsel biçimde görmekten çok; istenen biçim, form ve renkte görülmesini sağlar. Dekoratif aydınlatma mühendislikten çok estetik ve sanatla ilgilidir. Dekoratif aydınlatma temel amaç, ışığın estetik etkilerle uygulanmasıdır. Peyzaj unsuru olarak yaygın olarak kullanılır.
Aydınlatma Ürünleri Nelerdir?
Aydınlatma ürünleri dendiğinde akla ilk olarak ampuller gelmektedir. Bununla birlikte ampullerin yanı sıra armatürler de aydınlatma açısından önemli ürünlerden biridir. Armatürler ve ampuller genel olarak insanların doğrudan gördüğü ve işlevsel açıdan faydalandığı aydınlatma ürünleridir.
Ampullerin kullanılmadığı herhangi bir alan yok gibidir. Ampuller açısından ise birçok farklı çeşitten bahsedilebilir. Enerji tasarruflu ampuller, LED ampuller, halojen ampuller, SMD LED ampuller, özel ampuller bunlardan yalnızca bazılarıdır. Bunların yanı sıra birçok farklı armatürlerden bahsedilebilir. Glop armatürler, sarkıt aydınlatma armatürleri, set üstü aydınlatmalar ve bollard aydınlatma armatürleri bunlardan yalnızca bazılarıdır.
Aydınlatma ürünleri açısından öne çıkan bazı seçeneklerden daha detaylı biçimde bahsedebiliriz. Bunlar güneş enerjili set üstü aydınlatmalar, bollard aydınlatma ürünleri, set üstü aydınlatma ürünleri, çim üstü aydınlatma ürünleri, bahçe aydınlatma ürünleri, glop aydınlatma ürünleri ve askılı aydınlatma ürünleridir.
Güneş Enerjili Set Üstü Aydınlatma Ürünleri
Sokak aydınlatması ve bahçe aydınlatmasında yaygın olarak kullanılan ürünlerden biri güneş enerjili set üstü aydınlatmalardır. Yenilenebilir enerji sistemi olmasından dolayı hem elektrik faturalarına hem de ekolojiye pozitif etkileri vardır. Bu ürünler geniş bir alanı aydınlatabilmektedir. Genel olarak otomatik sensörlü olan bu ürünler hareket algıladığında aydınlanmanın yoğunluğunu yükseltir.
Bollard Aydınlatma Ürünleri
Bollard ürünler; set üstü, duvara monte ve çim direği olarak üç ayrı kategoride değerlendirilebilir. Teraslarda, bahçelerde, balkonlarda yaygın olarak kullanılan bu ürünler modern tasarımıyla dikkat çeker. Bu tür armatürler, kullanılan alanın belirli kısımlarını vurgulama eğilimindedir.
Bu armatürler, işlevsel bir aydınlatmanın yanı sıra yapıların mimari özelliklerini, basmak ve kaldırım gibi alanları aydınlatmak için de yaygın olarak tercih edilmektedir.
Set Üstü Aydınlatma Ürünleri
Set üstü aydınlatma ürünleri genel olarak bahçelerde kullanılır. Dış mekan aydınlatmasında önemli bir yeri olan set üstü aydınlatma modelleri; yürüyüş yolu, garaj ve merdiven gibi alanlarda yaygın olarak kullanılır. Yüksek bir enerji verimliliği sağlayan bu ürünler, dekoratif açıdan da son derece başarılıdır.
Çim Üstü Aydınlatma Ürünleri
Park ve bahçe gibi alanlarda kullanılan seçeneklerden biri de çim üstü aydınlatma ürünleridir. Bu ürünler ışığın yetersiz kaldığı bölgelerde, son derece dekoratif bir üründür. Birinci sınıf malzemelerden üretilen bu tasarımlar, çevresel faktörlere karşı da uzun süreler boyunca dayanabilir. Ekstra herhangi bir bakım ve onarım işlemine ihtiyaç duymayan bu ürünler, görünümüyle de dikkat çekici bir seçenektir.
Bahçe Aydınlatma Direkleri
Bahçe aydınlatma direkleri, geçmiş yıllarda özellikle sokak aydınlatmasında sürekli kullanılmaktaydı. Dekoratif açıdan son derece şık ve klasik bir görünüm yaratan bu direkler, bahçelerde ve parklarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Estetik açıdan son derece şık olan bu ürünler özgün bir tasarıma sahiptir.
Glop Aydınlatma Ürünleri
Endüstriyel sert plastikten üretilen glop aydınlatma ürünleri, darbelere ve çizilmeye karşı son derece dayanıklıdır. İç mekânlarda da sıklıkla kullanılan glop aydınlatma ürünleri genellikle yuvarlak, oval ve dikdörtgen modellere sahiptir. Teras ve bahçelerde de kullanılan bu ürünler, farklı ışık yoğunluklarına sahiptir.
Askılı Aydınlatma Ürünleri
Askılı aydınlatma ürünleri, hem iç hem de dış mekânlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. İşlevsel açıdan son derece başarılı olan ürünler estetik açıdan da kullanıcıları tatmin etmektedir. Son yıllarda giderek daha fazla öne çıkan bu ürünler; salonlarda, odalarda, otellerde, restoranlarda, bahçelerde, kamelyalarda, teraslarda ve benzeri tüm alanlarda kullanılabilmektedir. Farklı ampul çeşitleriyle rahatlıkla kullanılabilen bu ürünler, işlevsel açıdan oldukça başarılıdır. Dış mekânlar için üretilen askılı aydınlatma ürünleri, çevresel şartlar hesap edilerek tasarlanmıştır. İç mekân için tasarlananlar ise daha dar alana ışık veren estetik seçeneklerdir.